طوفان های گرد و غبار شامل ذرات ریز خاک هستند و ممکن است در مواقع خاص تا ارتفاعات چند کیلومتری بالای سطح زمین پراکنده شوند. بادهای شدید و گرد و غبار حفره ای مقدار زیادی خاک را از روی زمین های خشک و پوشیده از خاک با خود بلند نموده و به حالت متحرک و معلق هوا را تیره و تاریک  می نمایند. کشانده  شدن و رانده شدن چنین هوای اشباع شده  از مواد خاکی، ابری را تشکیل می دهد که خورشید را پوشانده و یا آن را به صورت قرص گداخته و کمرنگ می نمایاند. پدیده های گرد و غباری رخدادهای طبیعی هستند که به طور گسترده در مناطق خشک و نیمه خشک جهان، به ویژه در عرضهای جنب حاره ای رخ می دهند.  از دیدگاه سینوپتیکی طوفان یک پدیده مخرب منحصر به فرد در روی نقشه های سینوپتیکی بوده که ترکیبی از پدیده های فشار، ابر، بارندگی، باد و ... را در برگرفته و توسط رادار طوفان قابل شناسایی است. یکی از انواع بلایای طبیعی که هر ساله سبب خسارات زیادی در نواحی خشک و بیابانی جهان و ایران می شود. طوفان گرد و غبار، ماسه همراه با بادهای شدید است.

انواع گرد و غبار

انتشار گرد و غبار به صورت وقایعی پراکنده و گاه و بیگاه که در اندازه ، زمان و غلظت ذرات متفاوت است در جو زمین رخ می دهد. گرد و غبار معمولا بر حسب میزان اثرات آنها بر روی افق دید دسته بندی می شوند:

 گرد و غبار وزشی:  به وضعیتی گفته می شود که گرد و خاک در شعاع دید ناظر مشاهده می شود اما قابلیت دید تا کمتر از 1000 متر نیست.

 طوفان گرد و غبار: کاهش دید به کمتر از 1000 متر می رسد.

  گرد و غبار اتفاقی: کاهش دید به کمتر از 11 کیلومتر می رسد.

 گرد و غبار زودگذر: گرد و غباری که  از وسایل مکانیکی ، مانند عبور و مرور در جاده خاکی یا عملیات استخراج معادن بوجود می آیند.

  گرد و غبار شیطان: هم گرد و غباری است که دوام زیادی ندارد و بصورت ستونی محلی است که فاصله زیادی طی نمی کند.